⚡ EP.8 – Thickening Energy Audit
วิเคราะห์พลังงานในระบบบำบัดน้ำเสีย
“เพราะพลังงานที่คุณจ่ายทุกวัน อาจซ่อนศักยภาพการประหยัดไว้ในบ่อบำบัดเอง.”
💧 ทำไมต้องวิเคราะห์พลังงานในระบบบำบัด
ระบบบำบัดน้ำเสียและบ่อพักตะกอน คือ “ผู้บริโภคไฟฟ้ารายใหญ่ที่มองไม่เห็น”
หลายโรงงานใช้พลังงาน 10–25% ของค่าไฟรวม ไปกับ
Blower
Mixer
Pump
Thickener / Decanter
แต่กลับไม่มีใครรู้ว่า “คุ้มไหมกับคุณภาพน้ำที่ได้?”
การทำ Energy Audit จึงไม่ใช่เรื่องของการประหยัดไฟเท่านั้น
แต่คือการเข้าใจว่า “พลังงานที่คุณใส่เข้าไป กลับออกมาในรูปของอะไร?”
🌿 “Zero Sludge, Zero Waste, Zero Landfill — Engineering a Circular Future.”
🔧 “จากน้ำเสียถึงกากตะกอน เราออกแบบให้ไม่เหลือของเสียสุดท้าย.”
♻️ “Every drop recycled, every waste revalued.”
⚙️ พลังงานหลักในระบบบำบัด
| หมวดอุปกรณ์ | สัดส่วนการใช้พลังงาน (%) | สาเหตุหลัก |
|---|---|---|
| Blower (Aeration) | 45–60 | ต้องจ่ายอากาศต่อเนื่องเพื่อรักษา DO |
| Mixer / Agitator | 10–15 | ปั่นสารเคมี, ป้องกันการตกตะกอน |
| Pump (Recycle / Sludge / Backwash) | 10–20 | สูบน้ำและกากระหว่างกระบวนการ |
| Decanter / Screw Press | 5–10 | แยกของแข็ง–ของเหลว |
| Lighting / Control | <5 | ระบบเสริม |
💬 “ระบบบำบัดที่กินไฟที่สุด คือระบบที่ไม่ได้ปรับเลยตั้งแต่วันติดตั้ง.”
📊 ขั้นตอนการทำ Energy Audit ในระบบบำบัดน้ำเสีย
1️⃣ สำรวจโหลดไฟฟ้า (Power Survey)
วัดกระแส (A), แรงดัน (V), กำลังไฟ (kW) ของอุปกรณ์ทุกจุด
→ ใช้ Power Logger / Clamp Meter บันทึกต่อเนื่อง 24 ชม.
2️⃣ ตรวจวัดสมรรถนะ (Performance Monitoring)
เปรียบเทียบ “พลังงานที่ใช้” กับ “ผลลัพธ์ของระบบ” เช่น
kWh/kg BOD removed
kWh/m³ น้ำที่บำบัด
kWh/ton DS ที่รีด
ถ้าใช้พลังงานเท่าเดิมแต่คุณภาพน้ำลดลง = ระบบเสื่อมสภาพแน่นอน
3️⃣ ประเมินประสิทธิภาพของ Aeration
ตรวจ DO ในบ่อ (ควรอยู่ระหว่าง 1.5–2.5 mg/L)
ถ้า DO >3 mg/L ตลอดเวลา → แปลว่า “เป่ามากเกินไป”
ปรับด้วย VFD (Variable Frequency Drive)
ให้ Blower ทำงานตามโหลดจริงของระบบ
4️⃣ ตรวจสมดุลปริมาณตะกอน (Sludge Balance)
พลังงานที่ใช้ในการปั่นหรือรีดอาจสูงเกินจำเป็น ถ้า sludge thickening ไม่เหมาะสม
ปรับ SRT (Sludge Retention Time) และ F/M Ratio ให้อยู่ในช่วงเหมาะสม
5️⃣ วิเคราะห์ศักยภาพพลังงานทดแทน
นำ Bio-sludge ส่วนหนึ่งไปผลิต Biogas (CH₄)
ใช้ gas engine หรือ boiler ร่วมกับระบบหลัก
ออกแบบ heat recovery จาก air blower / sludge dryer
🧮 ตัวชี้วัดพลังงานในระบบบำบัด
| ตัวชี้วัด | หน่วย | ค่าอ้างอิง (Typical) |
|---|---|---|
| Specific Energy Consumption | kWh/m³ | 0.3–0.8 |
| Energy Efficiency Ratio (EER) | kg BOD removed/kWh | 0.5–1.0 |
| Oxygen Transfer Efficiency (OTE) | % | 15–30 |
| Pump Efficiency | % | 60–75 |
| Power Factor (PF) | – | ≥ 0.9 |
⚡ แนวทางลดพลังงานในระบบบำบัด
| มาตรการ | ประโยชน์ | ระยะคืนทุน |
|---|---|---|
| ติดตั้ง VFD กับ Blower / Pump | ลดโหลดไฟ 15–25% | 1–2 ปี |
| เปลี่ยนหัวจ่ายอากาศ (Diffuser) | เพิ่ม OTE 10–20% | 1 ปี |
| ทำ Preventive Maintenance | ลดแรงดันตกในท่อ | ทันที |
| ติดตั้ง Flow meter + DO sensor | ปรับลมตามโหลดจริง | 1–1.5 ปี |
| ปรับ SRT / MLSS | ลดการ Over-aeration | ไม่ต้องลงทุน |
| ใช้ Heat Recovery / Biogas | ผลิตพลังงานกลับ | 2–4 ปี |
💬 “พลังงานที่ประหยัดได้ดีที่สุด คือพลังงานที่ไม่ต้องใช้ตั้งแต่แรก.”
💡 ACE Notes
DO ที่ดีไม่ต้องสูงสุด แต่ต้อง “พอดี” กับ BOD Load
Air Blower = จุดประหยัดพลังงานใหญ่สุดในระบบบำบัด
อย่าลืมบันทึก “kWh ต่อปริมาณน้ำ” ทุกเดือน เพื่อติดตามแนวโน้ม
พิจารณาใช้ Timer / VFD / Sensor-based Control แทน Manual
ตรวจแรงดันตกในท่ออากาศทุก 6 เดือน — ถ้าสูงขึ้น 10% แปลว่าหัวจ่ายเริ่มตัน
💬 “ระบบบำบัดที่ดี ไม่ได้เงียบเพราะหยุดทำงาน...แต่เงียบเพราะเป่าเท่าที่จำเป็น.” ⚙️
🌿 Next Episode (EP.9)
เพราะ “ของเสียที่น้อยที่สุด” คือ “น้ำที่ถูกใช้ซ้ำมากที่สุด.” 💧
ลูกเสิร์ฟพิฆาต...เพื่อพิทักษ์สิ่งแวดล้อม 🎾💧
Zero Sludge, Zero Waste, Zero Landfill — The Aceken Way.