— ถังเหมือนกัน แต่หัวใจคนละดวง 💡
“EQ ทำให้น้ำ ‘นิ่ง’ ส่วน Hydrolysis ทำให้น้ำ ‘ย่อย’
ถังแรกกันระบบหัวร้อน ส่วนถังหลังช่วยให้จุลินทรีย์กินของได้ทัน” 😅
💧 จุดเริ่มเรื่อง
ในโรงงานบำบัดน้ำเสีย เรามักได้ยินคำว่า
“EQ Tank” (Equalization Tank) กับ “Hydrolysis Tank”
และบ่อยครั้ง...ทั้งสองถูกเรียกปนกัน 😅
จริง ๆ แล้ว ถังสองใบนี้ “อาจมีรูปร่างคล้ายกัน”
แต่ภายในนั้น “คนละโลก” เลยจ้า
หนึ่งใบคือถังพัก ส่วนอีกใบคือถังหมัก
🌀 Equalization Tank (EQ) — ถังปรับอารมณ์ระบบ
EQ Tank ทำหน้าที่เหมือน “ตัวกันสะเทือน” ของระบบบำบัด
เพราะน้ำเสียจากโรงงานไม่เคยไหลมาด้วยอัตราคงที่
เช้า–เย็นเข้มไม่เท่ากัน, pH แกว่ง, COD บางวันพุ่ง
หน้าที่หลักของ EQ Tank คือ:
-
ปรับสมดุลการไหล (Flow Equalization)
-
ปรับค่า pH ให้คงที่ (Neutralization)
-
ลดการสวิงของค่า COD / BOD / TSS
-
กันไม่ให้ระบบหลักโดน shock load
โดยทั่วไป EQ จะมี:
-
HRT (เวลาพักน้ำ) 6–12 ชม.
-
DO ประมาณ 0.5–2 mg/L (มี aeration เบา ๆ ป้องกันกลิ่น)
-
การกวนต่อเนื่อง (Mixing) เพื่อให้ตะกอนไม่ตก
💬 พูดแบบ Aceken:
“EQ Tank คือถังที่คอยฟังปัญหาให้น้ำก่อนมันจะระเบิดอารมณ์ในระบบหลัก” 🤣
🧫 Hydrolysis Tank — ห้องครัวของจุลินทรีย์
Hydrolysis Tank ต่างออกไปโดยสิ้นเชิง
มันคือ “พื้นที่เตรียมอาหาร” ให้จุลินทรีย์ในระบบ Anaerobic
ในถังนี้จะมีจุลินทรีย์กลุ่ม Hydrolytic & Acidogenic bacteria
ที่ปล่อยเอนไซม์มาย่อยโมเลกุลใหญ่ให้แตกเป็นโมเลกุลเล็กลง เช่น
Starch → Glucose → Acetate / Propionate / Butyrate
หรือ
Protein → Amino acids → VFA + NH₃
สภาพในถังจะเป็นแบบ Anaerobic / Anoxic (DO ≈ 0 mg/L)
โดยมีค่า pH ~6.0–6.5 เพื่อให้เอนไซม์ทำงานดีที่สุด
หน้าที่หลักของ Hydrolysis Tank คือ:
-
ย่อยโมเลกุลใหญ่ → กรดอินทรีย์ (VFA)
-
เตรียม feed ที่ “จุลินทรีย์กินได้จริง” สำหรับบ่อ Methanogenesis
-
ลดการเกิดของแข็งตกค้างในระบบ Anaerobic
-
ปรับโหลดอินทรีย์ให้เหมาะสม
💬 พูดแบบ Aceken:
“Hydrolysis Tank คือถังที่ทำให้อาหารย่อยก่อนเสิร์ฟ ไม่งั้น Methanogen จะฟาดก้อนแป้งเข้าเต็ม ๆ” 🍜
⚙️ เปรียบเทียบแบบชัด ๆ
| รายการ | 🌀 Equalization Tank (EQ) | 🧫 Hydrolysis Tank (HYD) |
|---|---|---|
| จุดประสงค์ | ทำให้น้ำเสียคงที่ | ย่อยโมเลกุลใหญ่ให้พร้อมเข้า Ane |
| สภาพภายใน | กึ่ง Aerobic / มีการเติมอากาศเล็กน้อย | Anaerobic / Anoxic |
| DO (mg/L) | 0.5 – 2.0 | ~0 |
| pH เหมาะสม | 6.5 – 8.0 | 5.8 – 6.5 |
| เวลาพักน้ำ (HRT) | 6 – 12 ชม. | 12 – 36 ชม. |
| กระบวนการหลัก | Mixing, Flow Balance | Hydrolysis, Acidogenesis |
| จุลินทรีย์ที่ทำงาน | แทบไม่มี | Hydrolytic & Acidogenic bacteria |
| กลิ่น | อ่อนมาก (อาจมี aeration) | มีกลิ่นหมักอ่อน ๆ |
| ผลลัพธ์สุดท้าย | น้ำเสียค่าคงที่ |
น้ำเสียที่ย่อยง่ายขึ้น + มี VFA |
💡 Ace Notes:
-
หลายโรงงานเลือกใช้ถังเดียวทำหน้าที่ทั้ง EQ + Hydrolysis → เรียกว่า EQH Tank
โดยออกแบบให้ส่วนต้นมี aeration (กันกลิ่น) และส่วนท้ายไม่มีอากาศ (ให้ย่อย) -
ถ้าเป็นน้ำเสียจาก โรงงานอาหาร, มันสำปะหลัง, ฟอกย้อม, หรือผลิตวุ้นเส้น
การมี Hydrolysis แยกก่อน Ane จะช่วยเพิ่ม COD Removal ได้ 15–25% [1][2] -
ระบบนี้ยังช่วยลดโอกาส “บ่อ Anaerobic ช็อก” จากโหลดอินทรีย์ที่มากเกิน
🧠 พูดแบบ Aceken ปิดท้าย
“EQ คือคนที่คอยตั้งสติให้ระบบ ส่วน Hydrolysis คือเชฟที่เตรียมอาหารให้พร้อมก่อนเสิร์ฟ” 👨🔬
ทั้งสองไม่สามารถแทนกันได้ — แต่เมื่ออยู่ด้วยกัน ระบบจะทั้งนิ่งและย่อยเก่งขึ้นอย่างสมดุล
📚 References
[1] Cuzin, N. & Labat, M. (1992). Reduction of cyanide levels during anaerobic digestion of cassava. Int. J. Food Sci. Technol., 27, 329–336.
[2] Zaher, U. et al. (2006). Modelling anaerobic digestion acclimatisation to a biodegradable toxicant: application to cyanide. Water Sci. Technol., 54(4), 129–137.
💬 Environmental Ace Serves
ลูกเสิร์ฟพิฆาต... เพื่อพิทักษ์สิ่งแวดล้อม 🎾💧