OMG !!! …ทำไมน้ำเสียหลังบำบัดมีค่า pH สูงขึ้น (ในเวลากลางวัน)

Blog 27 August 2021 Hits: 2994

ไขปัญหากับคำถามยอดฮิต ทำไมน้ำเสียหลังบำบัดมีค่า pH สูงขึ้น (ในเวลากลางวัน)

(Why does the pH of treated wastewater increase during the day)

สาเหตุ

เนื่องจากหน่วยบำบัดของระบบบำบัดน้ำเสียบ่อสุดท้าย(Polishing pond)

ส่วนใหญ่จะถูกออกแบบไว้ไม่มีระบบเติมอากาศ เพื่อให้น้ำที่ผ่านการบำบัดแล้วเกิดการปรับสภาพเองตามธรรมชาติก่อนปล่อยทิ้ง แต่หากน้ำเสียยังคงมีธาตุอาหารเหลืออยู่ในปริมาณมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งสารประกอบ ไนเตรต ไนไตรท์ แอมโมเนีย และฟอสเฟต และมีเวลากักพักที่นานเกินไป จะทำให้แบคทีเรียบำบัดน้ำเสียตัวดี(Effective bacteria)เจริญเติบโตไม่ทันเนื่องจากออกซิเจนในน้ำมีน้อย จนทำให้สิ่งมีชีวิตขนาดเล็กอื่น เช่น สาหร่ายเซลล์เดียว(Unicellular algae) สาหร่ายขนาดเล็ก(Microscopic algae) เป็นต้น ซึ่งสามารถดำรงชีพอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ออกซิเจนน้อยได้ดีกว่า เกิดขึ้นแทนที่แบคทีเรียอย่างรวดเร็ว ที่เรียกว่า ปรากฏการณ์สาหร่ายเบ่งบานหรือ Algae Boom นั่นเอง ปฏิกิริยาทางชีวเคมีดังกล่าว เกิดขึ้นได้ 2 สภาวะดังนี้

เวลากลางวัน : มีแสงแดด ค่า pH สูงขึ้น ดังสมการ

เวลากลางคืน : ค่า pH จะลดลง, O₂ จะถูกใช้และลดลงอย่างรวดเร็ว ดังสมการ

แนวทางการแก้ไข

ควบคุมการทำงานของระบบบำบัดน้ำเสียให้อยู่ในเกณฑ์ที่วิศวกรสิ่งแวดล้อมกำหนดตามที่ได้ออกแบบไว้
ตรวจสอบระยะเวลากักพักบ่อพักน้ำเสียก่อนปล่อยทิ้งไม่ควรนานเกิน 1 วัน และความลึกของบ่อไม่ควรเกิน 2 เมตร
ตรวจสอบระบบหมุนเวียนน้ำของบ่อสุดท้ายเพื่อให้เกิดการสัมผัสแบบธรรมชาติมากที่สุด ทำให้ออกซิเจนสามารถละลายสู่แหล่งน้ำได้มากขึ้น
ปลูกพืชน้ำที่เหมาะสม เช่น ผักตบชวา ซึ่งสามารถทนทานในสภาพของน้ำเสียและเจริญเติบโตได้ดี เพื่อให้รากพืชดูดธาตุอาหารที่เหลืออยู่ในน้ำเสียก่อนปล่อยทิ้ง แต่ต้องควบคุมปริมาณไม่ให้เกิน 1 ใน 3 ของคุ้งน้ำ เพื่อให้แสงแดดและออกซิเจนสามารถส่องและละลายสู่แหล่งน้ำได้ และเก็บเกี่ยวออกจากคุ้งน้ำเมื่อเติบโตซึ่งสามารถนำไปทำปุ๋ยหมักอินทรีย์ได้
แถมสุดท้ายยอดฮิตผู้ที่ชอบเลี้ยงปลา ในบ่อสุดท้าย คือ เลี้ยงได้แต่ในจำนวนน้อยนะคะ หมั่นสังเกตและจับออกหากพบมีจำนวนมากขึ้น เพราะปลาที่เจริญเติบโตออกลูกออกหลานอย่างรวดเร็วมาพร้อมกับขี้ปลาและเศษอาหารปลาซึ่งเป็นแหล่งธาตุอาหารจำนวนมากที่เป็นสาเหตุของน้ำเน่า และปลายังกัดกินรากพืชน้ำทำให้ไม่มีประสิทธิภาพในการบำบัด